آمریکا به‌دنبال امتیازگیری کامل در مذاکرات است
سیامک باقری در گفتگو با خبرنگار خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ درباره امکان ازسرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا و نیز احتمال فعال شدن «مکانیزم ماشه»، اظهار داشت: ما باید دیپلماسی و میدان را به‌عنوان دو ابزار مکمل در منظومه قدرت ملی ببینیم. تفکیک این دو از یکدیگر و نادیده گرفتن نقش میدانی در مذاکرات، اشتباهی استراتژیک خواهد بود که می‌تواند هزینه‌های سنگینی برای ما داشته باشد.
بیشتر بخوانید
وی با بیان اینکه آمریکا مذاکرات را صرفاً به‌عنوان بخشی از یک جنگ تبلیغاتی دنبال می‌کند، گفت: در حال حاضر، ایالات متحده با توجه به فشارها و شکست‌هایی که در میدان تجربه کرده، به‌دنبال جبران آن از طریق میدان سیاست و مذاکره است. این کشور سعی دارد با استفاده از ابزار رسانه و پروپاگاندا، خود را پیروز تحولات اخیر نشان دهد و در میز مذاکره، دستاوردهایی را به‌دست آورد که در میدان از آن محروم مانده است.
هدف آمریکا از مذاکره: تسلیم کامل ایران
تحلیل‌گر برجسته مسائل سیاسی و منطقه‌ای با صراحت بیان کرد: در ذهن سطحی و باطنی آمریکایی‌ها هیچ‌گونه امتیازدهی به ایران تعریف نشده است. نگاه آن‌ها به مذاکرات، نگاهی یک‌سویه و تحمیلی است. آن‌ها می‌خواهند که جمهوری اسلامی ایران به‌طور کامل در مذاکرات تسلیم شود، برنامه هسته‌ای خود را متوقف و حتی راهبرد هسته‌ای در سطح ملی را کنار بگذارد. این هدفی است که به‌هیچ‌وجه با منطق گفتگو سازگار نیست و نشان می‌دهد که رویکرد واقعی آن‌ها نه دیپلماسی، بلکه سلطه است.
وی در ادامه با اشاره به زمزمه‌های جدید درباره بازگشت برخی تحریم‌ها و قطعنامه‌ها، به‌ویژه فعال‌سازی «مکانیزم ماشه»، تصریح کرد: برخی معتقدند که اگر حتی این مکانیزم فعال شود، تأثیر اقتصادی قابل‌توجهی بر ایران نخواهد داشت. دلیل این تحلیل، مقایسه با تحریم‌های گذشته است. مثلاً قطعنامه‌هایی که از سال ۱۹۹۶ علیه ایران صادر شده بودند (به‌جز موارد مرتبط با شورای امنیت سازمان ملل)، محدودیت جدی برای اقتصاد ایران ایجاد نکردند.
باقری ادامه داد: محدودیت‌های واقعی زمانی آغاز شد که دونالد ترامپ در سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شد و تحریم‌های ثانویه‌ای را اعمال کرد. این اقدامات، بسیار مخرب‌تر از قطعنامه‌های قبلی بود. بنابراین، حتی اگر امروز مکانیزم ماشه نیز فعال شود، با توجه به تجربه گذشته، این اقدام بیشتر جنبه روانی دارد و ممکن است صرفاً شوکی موقت به بازار وارد کند.
مکانیزم ماشه تهدیدی برای حقوق بین‌الملل
وی با نگاهی ژرف‌تر به ابعاد حقوقی این ماجرا افزود: برخی صاحب‌نظران معتقدند که اگر مکانیزم ماشه فعال شود، خود این اقدام به آنتی‌تز آن بدل می‌شود. چرا؟ چون با توجه به اینکه آمریکا رسماً از برجام خارج شده و دیگر طرف این توافق نیست، از لحاظ حقوقی صلاحیت فعال‌سازی این مکانیسم را ندارد.
تحلیل‌گر برجسته مسائل سیاسی و منطقه‌ای تصریح کرد: همچنین، فعال‌سازی این مکانیزم توسط آمریکا، مشروعیت شورای امنیت سازمان ملل و رژیم حقوقی بین‌المللی را نیز زیر سئوال خواهد برد. کشورهایی مانند انگلیس نیز از اتحادیه اروپا خارج شده‌اند و سایر کشورهای اروپایی نیز به‌شدت با این روند مخالفند. بنابراین، این حرکت نه‌تنها از منظر حقوقی فاقد اعتبار است، بلکه می‌تواند کل ساختار حقوق بین‌الملل را با بحران مشروعیت مواجه کند.
اروپا خواستار تمدید است، نه تشدید
وی با اشاره به مواضع اروپایی‌ها در این زمینه تأکید کرد: «اروپایی‌ها نیز به‌خوبی از تبعات فعال‌سازی این مکانیزم آگاه‌اند. به همین دلیل، به‌جای تشدید تنش‌ها، پیشنهادهایی برای تمدید وضعیت فعلی ارائه داده‌اند. چون آن‌ها نیز می‌دانند که فعال‌سازی مکانیزم ماشه پیامدهایی دارد که قابل کنترل نیست و ممکن است به واکنش‌های پیش‌بینی‌نشده از سوی ایران یا دیگر بازیگران منطقه‌ای بینجامد.
ناپایداری حقوقی و نگرانی از واکنش ایران
باقری گفت: یکی از دلایل بازدارنده برای فعال‌سازی این مکانیسم، پیش‌بینی‌ناپذیری واکنش ایران است. طرف غربی نمی‌داند که خروج احتمالی ایران از NPT یا سایر توافقات بین‌المللی چه پیامدهایی به‌همراه خواهد داشت. این عدم قطعیت، خود عاملی است برای تعلیق این سناریو و حفظ وضعیت فعلی، حتی اگر موقت باشد.
انتهای خبر/